Reen al la hejmpaĝo de Deĉifro
Deĉifri krudajn ciferecajn fotojn en Linukso
in English
em Português
auf Deutsch
на русском
La vortprovizo de tiu ĉi paĝo sekvas laŭeble la
Komputadan Leksikonon de Sergej Pokrovski.
Bonvenon! Se vi sindemandas kiel konekti ciferecan fotilon
kaj deŝuti bildojn al Linuksa komputilo, iru al la
hejmpaĝo de gPhoto.
Mia softvaro traktas bildojn jam deŝutitajn.
Se vi fotas al JPEG-dosieroj, vi tute ne bezonas mian
softvaron. La bildo estas jam traktita interne de la fotilo.
Preskaŭ ĉiu cifereca fotilo fabrikita ekde 1997 skribas
JPEG-on, do kial oni volus fari aliel?
Nu, spite la oportuneco kaj universaleco de JPEG, estas unuj
malavantaĝoj. JPEG estas perda formato -- por ŝtopi grandan
bildon en malgrandan dosieron, multe da informo forĵetiĝas.
Tial mezrangaj kaj luksaj fotiloj proponas alternativon:
Kruda, netraktita lumsensila datumo, por kiu la fotilo-fabrikisto
provizas specialan deĉifran softvaron.
Kompreneble, tiu softvaro estas nur por Vindozo kaj Makintoŝo,
sen fontkodo. Do ĝi senutilas al uzantoj de aliaj operaciumoj,
al programistoj esperantaj projekti pli bonan interpolan
algoritmon, kaj al historiistoj naskotaj en mondon kie Vindozaj
komputiloj ekzistos nur en muzeoj.
Do jen mia misio: Verku kaj daŭrigu ANSI C programon kiu
deĉifras iun ajn krudan bildon el iu ajn fotilo sur iu ajn
komputilo rulanta iun ajn operaciumon.
Tiu programo nomiĝas dcraw
(prononcu "do-co-raŭ"), kaj ĝi nun estas norma ilo en
kaj ekster la mondo de Libera Softvaro. Ĝi estas mallonga
(ĉirkaŭ 9000 liniojn), portebla (uzante nur normajn C
bibliotekojn), libera, senpaga, kaj lerte uzata, ĝi donas
pli bonan rezulton ol la iloj provizataj de la fotilo-fabrikisto.
Mi atingeblas ĉe dechifro heliko dechifro punkto org.
Mia Kodo
Se ne diriĝas aliel en la fontkodo, miaj programoj estas
liberaj por ĉia uzado, kvankam mi ŝatas ricevi agnoskon.
Donacoj ankaŭ bonvenas, se vi enspezas monon per mia kodo.
Noto al Linukso-distribuantoj: La solaj ruldosieroj
instalataj el dcraw pakaĵo estu "dcraw", "clean_crw", kaj
eble "fuji_green", "fujiturn", kaj "fujiturn16". Aliaj
programetoj miaj estas danĝeraj, kaj instaliĝu nur en
"dokumenta" dosierujo sen rulpermeso.
-
dcraw.c -- deĉifras krudajn fotojn, eltiras
bildetojn, kaj montras pridatumon
Ĝi apogas 426 fotilojn je lasta nombrado.
Tradukigu per "gcc -o dcraw -O4 dcraw.c -lm -ljasper -ljpeg -llcms"
aŭ "gcc -o dcraw -O4 dcraw.c -lm -DNODEPS".
Rulu sen parametroj por vidi helpan mesaĝon.
Ne plendu, ke 16-bita eligo tro malhelas -- legu la
OD-ojn!
-
UNIXa manpaĝo por dcraw
Jen la oficiala uzula dokumento por dcraw. Ĝi ĉiam
priskribas la plej lastan version.
-
rawphoto.c -- simpla modulo por GIMP 1.2 & 2.0
Instalinte "dcraw",
faru "gimptool --install rawphoto.c".
Mia modulo provizas simplan dialogon por ŝargi krudajn fotojn
en la Gimp-on.
Udi Fuchs
kaj
Joseph Heled
kreis multe pli kapablajn modulojn, kun realtempa antaŭvido,
histogramoj, kaj kolor-kurboj.
-
.badpixels -- "varmegaj bilderoj" de mia fotilo
Tiu ĉi dosiero diras al dcraw kiuj bilderoj mortis kaj kiam,
por interpoli ĉirkaŭ ili.
-
dcraw.c,v -- kompleta RCS-dosiero
Tiu ĉi dosiero enhavas la tutan historion de dcraw.c ekde
ĝia concipiĝo 23an februaron 1997. Se vi ne havas la ilaron RCS,
elŝutu ĝin ĉi tie.
-
parse.c -- legu datumajn strukturojn el bildoj
Tiu ĉi montras strukturojn de TIFF, CRW, kaj aliaj dosieroj
en krudega formato.
-
clean_crw.c -- purigu dosierojn "Canon CRW"
Savitaj CRW-dosieroj ofte havas rubaĵon aldonitan ĉe la finoj,
kio igas ilin nelegeblaj. Tiu ĉi programo sendanĝere purigas
CRW-dosierojn.
-
fujiturn.c -- Rotaciu fotojn el Fuji Super CCD
Alternativo por la interna rotacio de dcraw.
-
fuji_green.c -- konvertu Fuji-ajn verdajn bilderojn al PGM
Kroma avantaĝo de la sensilo "Fuji Super CCD" estas tio,
ke ĝiaj verdaj bilderoj kreas bonajn grizskalajn bildojn.
Nur por ekspertoj:
- decompress.c
estas simple ekzempla malkompaktigilo por CRW-dosieroj.
- sony_clear.c
deĉifras SRF-dosierojn el la Sony DSC-F828.
Por instali dcraw-on kun apogo por neanglaj lingvoj, elŝutu
la lastan arĥivon el tiu ĉi dosierujo
kaj rulu la skripton "install". Aktuale apogataj lingvoj
estas
Esperanto kaj la
rusa,
franca,
itala,
germana,
portugala,
hispana,
nederlanda,
pola,
hungara,
ĉeĥa,
sveda,
kataluna,
dana,
rumana,
japana,
kaj ĉina (kaj
tradicia kaj
simpligita).
Por aldoni alian lingvon, sendu al mi tradukojn de
tiu ĉi manpaĝo kaj
tiu ĉi mesaĝtabelo en kodo UTF-8.
Traduku nur el miaj tekstoj anglaj kaj Esperantaj -- aliaj
lingvoj povas kaŝi de mi faktajn erarojn.
Ne traduku "ne povas fari" al "ne eblas fari". Dcraw ne estas
perfekta, do se ĝi ne povas fari ion, tio ne signifas, ke la
tasko estas nefarebla. Komputiloj devas neniam uzi la pronomon
"mi", do skribu "dcraw ne povas fari".
Se vi ne certas, traduku ĉion. Mi kontrolas tiujn ĉi tekstojn
antaŭ ol eldoni ilin, kaj estas ege pli facile por mi korekti
troan ol nesufiĉan tradukon.
Dcraw deĉifras krudajn fotojn, ne krudajn dosierojn.
Neniu cifereca fotilo generas krudajn dosierojn dum normala uzado;
ĉiam estas kapo kun utila pridatumo.
(Por nenormala uzado, vidu sube CHDK kaj DIAG RAW)
Estas dekoj da formatoj por krudaj fotoj: CRW, CR2, MRW, NEF,
RAF, ktp. "Formato RAW" ne ekzistas; ĝi estas iluzio kreita
pro la kapablo de dcraw legi ĉiujn krudajn formatojn.
Danke al dcraw, estas ege pli facile por programistoj apogi vastan
nombron da ciferecaj fotiloj en siaj aplikaĵoj. Ili povas voki
dcraw-on el grafika interfaco, kopii pecojn de dcraw.c en sian
kodon, aŭ nur uzi ĝin kiel la dokumentojn kiujn fotilo-fabrikistoj
rifuzas provizi.
- Mi ne havas C tradukilon. Ĉu vi povas sendi al mi ruleblan
dosieron?
- Ne, sed Francisco Montilla provizas ruldosierojn por Makintoŝo
kaj Vindozo
ĉe sia retpaĝo.
Aldone Manuel Llorens provizas
kolekton de Vindozaj ruldosieroj
Se vi konas DOS-komandojn sed ne scias la lingvon C, vi povas
instali la jenan
liberan C-tradukilon por Vindozo kaj tradukigi dcraw.c
sufiĉe facile.
- Kial al dcraw "Mankas memoro" en Windows Vista?
- Pretendante preventi memorlikojn, Microsoft decidis ke iu ajn
programo ligita kun la malnova API MS-DOS estu limigita al 32 MB
da memoro. Tiu ĉi limo forigeblas per ia kombinaĵo de servopakoj
kaj registrejaj kodumoj, aŭ eblas ligi dcraw-on kun la pli nova
API Win32.
Thomas Nicely (fama pro la cimo Pentium FDIV) havas
retpaĝon priskribanta la problemon.
- Kiel mi povas legi EXIF-datumon (obturan rapidecon, aperturon, ktp.)?
-
ExifTool de Phil Harvey provizas unuecan EXIF-legilon
(kaj redaktilon!) en Perl-lingvo por ĉiuj fotiloj kaj dosieraj formatoj.
"dcraw -i -v" estas multe pli rapida, sed provizas malpli da informo.
- Kiel legi NEF-dosierojn el Nikon-aj skaniloj?
- Dcraw apogas nur fotilojn.
Provu tiun ĉi simplan programon por skaniloj.
- Kiel legi Nikon-ajn polvo-bildojn (NDF-dosierojn)?
- Per tiu ĉi programo.
- Ĉu vi havas dokumentojn kiuj priskribas krudajn formatojn?
- Jes, sed ili emas ellasi gravajn detalojn, ekzemple kiel
malkompaktigi la krudan bildon aŭ deĉifri privatan pridatumon.
Jen la oficialaj specifoj koncerne
TIFF,
TIFF/EP,
Adobe DNG,
CIFF (CRW), kaj
X3F.
- Kie troveblas sortimento de krudaj fotoj por testi mian softvaron?
-
Provu raw.fotosite.pl,
www.rawsamples.ch,
kaj
Glass Lantern RAWpository.
Plena recenzo ("Full Review") ĉe
Imaging Resource
kutime inkluzivas kelkajn krudajn fotojn.
Por la kompleta testbildaro (ĉiu fotilo apogata de dcraw),
mi vendas triopon da DVD-oj por $700, kaj aktualigas ĝin
interrete por $300 jare.
- Mi projektas ciferecan fotilon. Kiel konverti ĝiajn
fotojn al io, kion dcraw kaj Adobe Photoshop povos enŝargi?
-
Elŝutu
LibTIFF v3.8.2 kaj apliku tiun ĉi flikon.
Tiam uzu tiun ĉi C-programon kiel ŝablonon
por konverti viajn fotojn al validaj dosieroj
Adobe DNG.
- Kial dcraw kreas bildojn pli grandaj ol fotilaj JPEG-oj?
- Ia ajn algoritmo kiu kombinas ĉiun bilderon kun ties
najbaroj nepre havos problemojn proksime al randoj. C-kodo
kostas malmulte, do dcraw aplikas apartan algoritmon al randaj
bilderoj. Aparata logiko kostas multe, do fotiloj detranĉas
randajn bilderojn post traktado.
- Mi faris foton sen lumo, do ĝi devas esti nigra. Kial ĝi
aspektas tute brueca?
- Kiom ajn malhelas foto, la aŭto-heligo de dcraw streĉas
ĝin tiel ke unu procento da ĝia bilderoj aspektu blankaj.
La opcio "-W" preventas tiun ĉi konduton.
- Mi heligas plus/minus du paŝojn, sed ĉiuj kvin fotoj
aspektas samaj en dcraw. Kial?
- Vidu la antaŭan demandon.
- Kial 16-bita eligo estas malhela / nelegebla?
- Si vi volas belajn bildojn rekte el dcraw, uzu nur 8-bitan
eligon. 16-bita linia eligo estas la plej bona kruda materialo
por profesiaj bildo-redaktiloj kiel
Photoshop kaj
CinePaint,
sed ĝin rifuzas plejmulto da bildo-vidigiloj.
- Kion faras la parametro "-f"?
- Se vi vidas tekson aŭ ĉi tian
aŭ ĉi tian en viaj bildoj, unue
provu "dcraw -a". Se la tekso persistas, faru "dcraw -f" por
forigi ĝin.
- Ĉu vi bonvolos aldoni elekton eligi TIFF / FITS / PNG / BMP / JPEG?
- En v8.25 kaj poste, "dcraw -T" skribas TIFF-on kun pridatumo.
Por skribi aliajn formatojn:
dcraw -c crw_0001.crw | pnmtofits > crw_0001.fits
dcraw -c crw_0001.crw | pnmtopng > crw_0001.png
dcraw -c crw_0001.crw | ppmtobmp > crw_0001.bmp
dcraw -c crw_0001.crw | cjpeg > crw_0001.jpeg
Mi uzis la
ilaron Netpbm
en tiuj ĉi ekzemploj.
ImageMagick
ankaŭ konvertas formatojn per komanda linio. Ambaŭ estas liberaj.
- Kial dcraw ne estas biblioteko?
- Mi decidis, ke dcraw estu komand-linia programo verkita
en C, kaj ke pluaj abstrakto-tavoloj estu aldonitaj ĉirkaŭ
tiu ĉi koro, ne interne de ĝi.
Biblioteka kodo malbelas ĉar ĝi ne povas uzi mallokajn variablojn.
Estas pli malfacile modifi, konstrui, instali, kaj testi bibliotekojn
ol memstarajn programojn, do ili ne taŭgas dosiero-formatojn kiuj
ŝanĝiĝas ĉiun tagon.
Estas pli facila metodo igi dcraw-on moduleca kaj faden-sekura:
Rulu ĝin en aparta procezo. Eric Raymond
jene eksplikas tiun teknikon.
- Kial estas falsaj koloroj laŭ randoj?
- Pro interpolado. Estas malfacila problemo, facile difinebla:
- Komencu per tri-kolora RVB bildo. Ĉe ĉiu bildero, nuligu
du kolorojn.
- Rekonstruu la originalan tri-koloran bildon kiel eble plej
bone el la restantaj unu-koloraj bilderoj.
Dcraw aktuale donas elekton inter kvar metodoj:
Bilinia, Variabla Nombro de Gradientoj (VNG),
Ŝablona Bildera Grupigo (PPG),
kaj Adapta Homogena Direkto (AHD).
La sensilo "Foveon X3 Capture" bezonas alispecan interpoladon.
Malkiel CCD-sensilo, ĝi kaptas tri kolorojn ĉe ĉiu bildero.
Tamen la Foveon-a aparato ne bone apartigas kolorojn, do ĝia kruda
datumo aspektas ege griza. Necesas multege da rafinado por fortigi
koloron kaj mildigi bruon.
- Kiel igi mian fotilon skribi krudajn fotojn?
-
Por fotiloj Canon PowerShot kiuj eligas nek CRW nek CR2, necesas
la artifiko CHDK.
Por unuj fotiloj Nikon Coolpix, necesas enŝalti
specialan reĝimon "DIAG RAW".
Por fotiloj Casio, iru al
la retpaĝo de Maurice Delaney
aŭ legu
tiun ĉi diskuton ĉe dpreview.
Por la Minolta DiMAGE G400, G500, G530, aŭ G600, iru
ĉi tien (ruslingve) aŭ
ĉi tien (anglalingve).
Por la Minolta DiMAGE Z2 kaj Nikon Coolpix 2100/3100/3700,
iru ĉi tien.
Por fotiloj SMaL, vidu la
forumo camerahacking.
Por fotiloj Agfa kaj Samsung,
iru ĉi tien.
Por aliaj fotiloj, legu la Uzulan Manlibron.
- Ĉu dcraw funkcias kun mia fotilo?
- Probable jes. Se via fotilo ne estas
en tiu ĉi listo
provu dcraw-on ĉiakaze. Se ĝi ne funkcias perfekte, ne sidu silente
antendante mian sekvan eldonon. Demandu ĉu mi bezonas krudajn fotojn,
aŭ tuj afiŝu foton ĉe via retpaĝo kaj sendu al mi la adreson. Se vi
ne havas retpaĝon, uzu
YouSendIt,
RapidShare,
Sendshack,
ShareFile,
sendspace,
aŭ
Megaupload.
Antaŭ ol elekti foton por sendi, legu la sekvan demandon:
- Kial dcraw eligas verdecan bildon kun malfortaj koloroj?
- Ĉar mankas al dcraw kolormatrico por via fotilo, ĝi eligas
krudan koloron anstataŭ sRGB. Por korekti tion ĉi, mi bezonas
foton de Wolf Faust,
Calibr8,
CMP,
GretagMacbeth,
aŭ alia kalibrita kolorkarto. Sekvu la jenan liston:
- Uzu realan karton, ne printaĵon aŭ bildon sur ekrano.
- Atendu sunan veteron, loka tagmezo ± du horoj.
- Atente brosu ian ajn polvon de sur la karto.
- Klinu la karton 90° al la fotilo kaj 45° al la suno
por eviti spegulajn reflektojn.
- Starigu la fotilon du metrojn for kaj uzu telefotan zomon.
- Uzu la plej malaltan ISO-agordon.